Wyciskarka do owoców czy sokowirówka. Świeże soki na wyciągnięcie ręki

Na postawione powyżej pytanie nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ w zasadzie to dwa różnie działające sprzęty i dające zróżnicowane rezultaty przetwarzania warzyw i owoców. Oczywiście tak sokowirówki, jak i wyciskarki charakteryzują się wieloma zaletami oraz wadami. Poniżej postaramy się przedstawić różnice dotyczące tych urządzeń i podpowiedzieć, które z nich będzie odpowiedniejsze wobec określonych preferencji użytkowych.

Sokowirówka jest urządzeniem znanym dłużej niż wyciskarka. Pierwsze jej egzemplarze pojawiły się w Polsce już w latach siedemdziesiątych minionego stulecia i pewnie w wielu domach takie sprzęty funkcjonują do dziś. Dostępne aktualnie sokowirówki są oczywiście dużo nowocześniejsze, mają kompaktową budowę i estetyczny wygląd zewnętrzny. Na ogół kosztują też mniej niż dobrej klasy wyciskarka.

Sokowirówka jest urządzeniem szybkoobrotowym (6 000 – 12 000 obrotów/minutę), które po pierwotnym rozdrobnieniu surowca, poddaje go następnie odciśnięciu siłą odśrodkową. W efekcie tego procesu na sitach pozostaje wilgotny miąższ z warzyw i owoców, a oddzielony sok przepływa do naczynia zbiorczego. Na skutek dużej liczby obrotów, którym poddany jest surowiec, sok z niego jest napowietrzony i częściowo utleniony.

Taki produkt nadaje się do bieżącego spożycia. Nie należy go zatem przechowywać (nawet w lodówce). Jest też rzadszy i  bardziej klarowny niż sok uzyskiwany z wyciskarki. Mawia się również, że sokowirówka niszczy wiele substancji odżywczych, zawartych w warzywach i owocach. O tym jednak w dalszej części artykułu…

Zalety sokowirówki:

• szybkie i efektywne działanie (przygotujemy dużą ilość soku w stosunkowo krótkim czasie);
• sok z sokowirówki jest klarowny (doceniają to zwłaszcza dzieci);
• niewygórowana cena zakupu (najprostsze urządzenie można nabyć już za około100 zł);
• łatwość przetwarzania twardych owoców oraz warzyw korzeniowych (sokowirówka bez trudu poradzi sobie z wyciśnięciem soku z jabłek, buraków, marchwi, selera itp.).

Wady sokowirówki:

• urządzenie jest głośne podczas pracy;
• składa się z wielu kłopotliwych do umycia i wyczyszczenia elementów;
• nie nadaje się do wyciskania soku z miękkich owoców (borówki, jagody, jeżyny, maliny) oraz z warzyw liściastych i ziół (szpinaku, natki pietruszki, sałaty itp.).
• uzyskiwany sok jest napowietrzony i utleniony, co powoduje szybszą utratę wartości odżywczych;
• sok z sokowirówki jest wodnisty, rozwarstwia się i szybciej traci świeżość.

Wyciskarki do soków to urządzenia wolnoobrotowe (70 – 120 obrotów/minutę). W zależności od ich rodzaju, we wnętrzu sprzętu znajduje się jeden lub dwa ślimaki, które wywierają nacisk na surowiec i przeciskają go przez sito. Uzyskiwany sok jest gęsty i zawiesisty, ale wypływa wolniej niż z sokowirówki.

Przygotowanie dużej szklanki napoju trwa zwykle od minuty do nawet kilku minut. Jednak wydajność surowca oceniana jest lepiej w przypadku poddawaniu go działaniu właśnie wyciskarki (z tej samej ilości owoców lub warzyw powstaje więcej soku niż w sokowirówce).

Wyciskarka doskonale radzi sobie tak z miękkimi owocami, jak i z twardszymi. Te drugie trzeba jednak najpierw podzielić na mniejsze części. Urządzenie wyciśnie również sok z zieleniny, a niektóre jego modele zmielą orzechy lub kawę. Interesującą propozycją rynkową są sprzęty z funkcjami dodatkowymi (np. z możliwością przygotowywania koktajli, sorbetów itp.). W niektórych wyciskarkach można też pokroić domowy makaron (za pomocą specjalnej końcówki dodatkowej).

Sprawdź: Dlaczego warto jeść czereśnie i jakie przysmaki z nich można zrobić

Zalety wyciskarek:

• cicha praca urządzenia;
• doskonałe przetwarzanie surowca (duża ilość soku z danej partii danych warzyw lub owoców);
• możliwość wyciskania surowców twardych, miękkich i liściastych;
• wiele funkcji dodatkowych (np. mielenie kawy, krojenie makaronu itp.);
• gęsty, zawiesisty, smaczny i odżywczy sok, który można przechowywać około 24-48 godzin (w lodowce);
• dostępne są modele o kompaktowej budowie, które nie zajmują wiele miejsca w kuchni (wyciskarki pionowe);
• łatwość czyszczenia urządzenia po użyciu (wyciskarka ma mniej elementów i mniej skomplikowaną budowę niż sokowirówka).

Wady wyciskarek:

• spory koszt zakupu (przeciętnie kosztują kilkaset złotych, ale są też modele w cenie powyżej 1 – 2 tysięcy złotych);
• sok nie jest klarowny (co dla niektórych może być wadą);
• niektóre sprzęty mają znaczne gabaryty i mogą być problematyczne w bieżącym utrzymaniu w czystości.

Czas powrócić do problemu podnoszonego we wcześniejszej części artykułu, czyli różnicy w zawartości witamin w sokach przyrządzonych za pomocą sokowirówki i wyciskarki. Sokowirówkom powszechnie przyzwyczajono się zarzucać, iż jakoby mają niszczyć witaminy i zmniejszać wartość odżywczą warzyw i owoców. Rozpisują się o tym niektóre portale promujące diety i zdrowe odżywianie. Witaminy i wartości odżywcze są ponoć degradowane poprzez dużą ilość obrotów, którym w procesie wirowania poddawana jest masa warzywno-owocowa.

Tymczasem na zlecenie jednego z wiodących producentów sprzętu AGD, naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Wiedniu przeprowadzili badania biologiczne, z których wynika jednoznacznie, że przeciętna zawartość witamin w sokach przygotowanych za pomocą szybkoobrotowej sokowirówki i wolnoobrotowej wyciskarki jest podobna. W zależności od użytych urządzeń oraz zastosowanych składników mogą jedynie wynikać nieznaczne wahania w ilości poszczególnych witamin. Podobnie jest z zawartością cukru oraz poziomem przeciwutleniaczy.

Istotna różnica dotyczy natomiast zawartości błonnika pokarmowego. WHO zaleca spożywanie go w ilości 25 – 30 g dziennie, ponieważ ma niezwykle dobroczynne działanie dla naszych organizmów (zapobiega wzrostom cukru we  krwi, spowalnia wchłanianie węglowodanów, wspiera florę bakteryjną układu pokarmowego, itd.). Soki z wyciskarki mają go dużo więcej niż te, które przygotowana za pomocą sokowirówki. Napój  bogaty w błonnik jest też bardziej sycący i korzystniejszy dla układu pokarmowego człowieka.

Do picia świeżych soków nie trzeba już chyba nikogo przekonywać. Są smaczne i zdrowe. I to niezależnie od rodzaju urządzenia, w którym je przygotujemy. Tak samo dobrze sprawdzają się tu sokowirówki jak i wyciskarki, choć ostateczny wybór sprzętu warto dopasować do indywidualnych preferencji. Sok z sokowirówki będzie rzadszy i bardziej wodnisty, co w szczególności docenią nasi milusińscy. W wyciskarce natomiast przygotujemy napój zawiesisty, w którym nie zabraknie mikrocząsteczek miąższu warzywno-owocowego i odżywczego błonnika.

Różnica może też dotyczyć stopnia skomplikowania mycia obydwu urządzeń do wyciskania soków. Sokowirówki są na ogół bardziej kłopotliwe w utrzymaniu w czystości, bo składają się z większej ilości elementów. Wyciskarkę umyjemy szybciej, zwłaszcza jeżeli zdecydujemy się na prosty model wyposażony w jeden ślimak.